Τόμας Ἔντισον: ὁ ἐφευρέτης ποὺ ἄλλαξε τὸν κόσμο.

Ὁ Τόμας Ἔντισον γεννήθηκε στὶς 11 Φεβρουαρίου 1847 στὸ Ὀχάιο, ἕβδομο καὶ τελευταῖο παιδὶ τοῦ Σάμιουελ καὶ τῆς Νάνσι Ἔντισον.

Στὴν ἡλικία τῶν ἑπτά, ἡ οἰκογένειά του μετακόμισε στὸ Μίσιγκαν, ὅπου καὶ ἔζησε μέχρι τὰ δεκαέξι του χρόνια. Πῆγε στὸ σχολεῖο μόλις γιὰ λίγους μῆνες. Ἔμαθε γραφή, ἀνάγνωση καὶ ἀριθμητικὴ ἀπὸ τὴ μητέρα του, ἀλλὰ ἀνέκαθεν τὸ κύριο χαρακτηριστικό του ἦταν ἡ περιέργεια καὶ ὑπῆρξε αὐτοδίδακτος σὲ πολλοὺς τομεῖς. Αὐτὴ ἡ πίστη στὴ συνεχῆ αὐτοβελτίωση καθόρισε τὴ ζωή του.

Ὁ Ἔντισον ξεκίνησε νὰ ἐργάζεται σὲ πολὺ μικρὴ ἡλικία. Στὰ δεκατρία πουλοῦσε ἐφημερίδες καὶ γλυκὰ σὲ ἕνα τοπικὸ σιδηροδρομικὸ σταθμό. Φαίνεται ὅτι περνοῦσε πολὺ χρόνο διαβάζοντας ἐπιστημονικὰ καὶ τεχνικὰ βιβλία, ἐνῶ εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ μάθει πῶς λειτουργεῖ ὁ τηλέγραφος. Στὰ δεκαέξι του ἦταν ἀρκετὰ καταρτισμένος ὥστε νὰ δουλέψει ὡς τηλεγραφητής.

Ἡ ἀνάπτυξη τοῦ τηλέγραφου ἦταν τὸ πρῶτο βῆμα τῆς ἐπανάστασης στὴν ἐπικοινωνία καὶ ἡ βιομηχανία τοῦ τηλέγραφου ἐπεκτεινόταν ταχύτατα τὸ δεύτερο μισό τοῦ 19ου αἰώνα. Αὐτὴ ἡ ραγδαία ἀνάπτυξη ἔδωσε στὸν Ἔντισον τὴν εὐκαιρία νὰ ταξιδέψει καὶ νὰ προσθέσει ἐμπειρίες. Ὁ Ἔντισον ἐργάστηκε σὲ πολλὲς πόλεις πρὶν φθάσει στὴ Βοστώνη τὸ 1868. Ἐκεῖ ἐγκατέλειψε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ τηλεγραφητῆ γιὰ νὰ γίνει ἐφευρέτης. Ἡ πρώτη πατέντα ποὺ κατοχύρωσε ἀφοροῦσε ἕνα ἠλεκτρικὸ μηχάνημα ἐγγραφῆς ψήφου, μία συσκευὴ ποὺ σκοπὸ εἶχε νὰ διευκολύνει τὶς ψηφοφορίες στὸ Κογκρέσο. Ἡ ἐφεύρεση ἦταν ἐμπορικὴ ἀποτυχία καὶ ὁ Ἔντισον ἀποφάσισε ὅτι στὸ μέλλον θὰ ἐπινοοῦσε μόνο πράγματα ποὺ θὰ ἦταν σίγουρος ὅτι ἐνδιέφεραν τὸ κοινό.

To 1869 μετακόμισε στὴ Νέα Ὑόρκη. Συνέχισε νὰ ἐργάζεται σὲ ἐφευρέσεις ποὺ σχετίζονταν μὲ τὸν τηλέγραφο καὶ ἡ πρώτη του ἐπιτυχημένη ἐπινόηση ἦταν ἕνα βελτιωμένο διατρητικὸ μηχάνημα ταινίας τηλέγραφου. Γιὰ τὴ συγκεκριμένη συσκευὴ καὶ ὁρισμένες ἀκόμη σχετικὲς ἐφευρέσεις, ὁ Ἔντισον ἀποκόμισε 40.000$. Χρησιμοποίησε τὰ χρήματα γιὰ νὰ στήσει τὸ πρῶτο του μικρὸ ἐργαστήριο στὸ Νιούαρκ τοῦ Νιοὺ Τζέρσεϊ, τὸ 1871. Μέσα στὰ ἑπόμενα πέντε χρόνια, ὁ Ἔντισον ἐργάστηκε στὸ Νιούαρκ ἐπινοώντας καὶ κατασκευάζοντας συσκευὲς ποὺ βελτίωναν τὴν ταχύτητα καὶ τὴν ἀποδοτικότητα τοῦ τηλέγραφου. Τὴν ἴδια περίοδο παντρεύτηκε μὲ τὴ Μαίρη Στίλγουελ καὶ ἔκανε οἰκογένεια.

Τὸ 1876, ὁ Ἔντισον πούλησε τὴν ἐπιχείρησή του στὸ Νιούαρκ καὶ μετακόμισε μαζὶ μὲ τὴν οἰκογένειά του στὸ χωριὸ Μένλο Πάρκ, 40 χλμ. νοτιοδυτικά τῆς Νέας Ὑόρκης. Ἐκεῖ ἐγκατέστησε τὸ καινούργιο του ἐργαστήριο μὲ ὅλο τὸν ἀπαραίτητο ἐξοπλισμό. Αὐτὸ τὸ ἐργαστήριο ἔρευνας καὶ ἀνάπτυξης ἦταν τὸ πρῶτο τοῦ εἴδους καὶ ἀποτέλεσε πρότυπο γιὰ μεταγενέστερες ἐπιστημονικὲς ἐγκαταστάσεις, ὅπως τὸ Bell Laboratories. Συχνὰ τὸ ἐργαστήριό του θεωρεῖται ὡς ἡ μεγαλύτερή του ἐφεύρεση. Ἐκεῖ ὁ Ἔντισον ἄλλαξε τὸν κόσμο.

Ἡ πρώτη μεγάλη ἐφεύρεση στὸ Μένλο Πὰρκ ὑπῆρξε ὁ φωνογράφος. Ἡ πρώτη μηχανὴ ποὺ μποροῦσε νὰ καταγράψει καὶ νὰ ἀναπαράγει τὸν ἦχο ἔκανε μεγάλη ἐντύπωση καὶ προσέδωσε στὸν Ἔντισον κῦρος καὶ παγκόσμια φήμη. Ὁ Ἔντισον περιόδευσε στὶς ΗΠΑ μαζὶ μὲ τὸν φωνογράφο καὶ προσεκλήθη στὸν Λευκὸ Οἶκο γιὰ νὰ κάνει ἐπίδειξη τοῦ μηχανήματος στὸν Πρόεδρο Rutherford B. Hayes, τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1871.

Στὴ συνέχεια, ὁ Ἔντισον ἀνέλαβε μία ἀκόμη μεγαλύτερη πρόκληση. Ἡ ἰδέα τοῦ ἠλεκτρικοῦ φωτισμοῦ δὲν ἦταν καινούργια καὶ πολλοὶ εἶχαν ἐργαστεῖ πάνω σὲ αὐτό. Ἀλλὰ μέχρι ἐκείνη τὴ στιγμή, καμία ἀπὸ αὐτὲς τὶς ἀπόπειρες δὲν ἦταν ἀρκετὰ πρακτικὴ γιὰ εὐρεία χρήση. Τὸ ἐπίτευγμά του δὲν ἦταν μόνο ἡ κατασκευὴ τῆς λυχνίας πυράκτωσης, ἀλλὰ ἑνὸς ὁλόκληρου συστήματος ἠλεκτρικοῦ φωτισμοῦ τὸ ὁποῖο ἦταν λειτουργικό, ἀσφαλὲς καὶ οἰκονομικό. Μετὰ ἀπὸ μόλις ἐνάμιση χρόνο ἐνασχόλησης, ἡ ἐπιτυχία ἦρθε μὲ τὴν πρώτη λάμπα νὰ φωτίζει γιὰ δεκατρεῖς ὧρες. Ἡ πρώτη δημόσια παρουσίαση τῆς νέας ἐφεύρεσης τοῦ Ἔντισον πραγματοποιήθηκε τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1879, ὅταν ὅλο τὸ ἐργαστήριο τοῦ Μένλο Πὰρκ φωτίστηκε ἠλεκτρικά. Ἀφιέρωσε τὰ ἑπόμενα ἑπτὰ χρόνια στὴ δημιουργία τῆς ἠλεκτρικῆς βιομηχανίας. Τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1882, ὁ πρῶτος ἐμπορικὸς σταθμὸς ἠλεκτρικῆς ἐνέργειας ξεκίνησε τὴ λειτουργία του παρέχοντας φῶς καὶ ἐνέργεια σὲ μία περιοχὴ ἑνάμιση τετραγωνικοῦ χλμ καὶ ἐγκαινιάζοντας τὴν ἐποχὴ τοῦ ἠλεκτρισμοῦ.

Ἡ ἐπιτυχία τοῦ ἠλεκτρικοῦ φωτὸς ἔφερε στὸν Ἔντισον ἀκόμη περισσότερη δόξα καὶ πλοῦτο, καθὼς ὁ ἠλεκτρισμὸς ἁπλωνόταν σὲ ὅλο τὸν κόσμο. Οἱ διάφορες ἠλεκτρικὲς ἑταιρεῖες τοῦ Ἔντισον συνέχισαν νὰ ἀναπτύσσονται μέχρι τὸ 1889, ὅταν καὶ συνενώθηκαν γιὰ νὰ σχηματίσουν τὴν Edison General Electric. Παρόλη τὴ χρήση τοῦ ὀνόματός του στὸν τίτλο τῆς ἑταιρείας, ὁ Ἔντισον ποτὲ δὲν εἶχε τὸν ἔλεγχό της. Ὅταν ἡ Edison General Electric συγχωνεύθηκε μὲ τὸν κυριότερο ἀνταγωνιστή της, τὴν Thompson-Houston, τὸ 1892, τὸ Edison ἐγκαταλείφθηκε καὶ ἡ ἑταιρεία μετονομάστηκε σὲ General Electric.

Τόμας Ἔντισον (1878)

Αὐτὴ ἡ περίοδος ἐπιτυχίας σημαδεύτηκε ἀπὸ τὸν θάνατο τῆς συζύγου του, Μαίρης, τὸ 1884. Ἡ ἐμπλοκή του στὴν ἐπιχείρηση τοῦ ἠλεκτρισμοῦ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα ὁ Ἔντισον νὰ περνᾶ ὅλο καὶ λιγότερο χρόνο στὸ Μένλο Πάρκ. Μετὰ τὸν θάνατο τῆς Μαίρης, ὁ Ἔντισον βρισκόταν ὅλο καὶ λιγότερο ἐκεῖ, κατοικώντας στὴ Νέα Ὑόρκη μαζὶ μὲ τὰ τρία του παιδιά. Ἕνα χρόνο ἀργότερα, κατὰ τὴ διάρκεια διακοπῶν σὲ φιλικὸ σπίτι στὴ Νέα Ἀγγλία, θὰ γνωρίσει τὴ Μίνα Μίλερ τὴν ὁποία θὰ παντρευτεῖ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1886 καὶ θὰ παραμείνουν μαζὶ μέχρι τὸν θάνατό του.

Λίγους μῆνες μετὰ τὸν γάμο του, ὁ Ἔντισον μετακομίζει στὸ Γουέστ Ὄραντζ, ὅπου καὶ χτίζει τὸ καινούργιο του ἐργαστήριο ἀποτελούμενο ἀπὸ πέντε κτίρια. Τὸ τεράστιο μέγεθος τοῦ ἐργαστηρίου τοῦ ἐπέτρεπε ὄχι μόνο νὰ ἐργάζεται σὲ ὁποιουδήποτε εἴδους ἐφεύρεση, ἀλλὰ καὶ νὰ ἐπεξεργάζεται ταυτόχρονα μέχρι καὶ εἴκοσι ἐφευρέσεις. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τὸ ἐργαστήριο κάλυπτε περισσότερα ἀπὸ εἴκοσι ἑκτάρια καὶ ἀπασχολοῦσε 10.000 ὑπαλλήλους.

Μετὰ τὰ ἐγκαίνια τοῦ ἐργαστηρίου, ὁ Ἔντισον ξεκίνησε νὰ ἐργάζεται καὶ πάλι πάνω στὸν φωνογράφο, σχέδιο ποὺ εἶχε ἐγκαταλείψει γιὰ νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ τὸν ἠλεκτρισμό, στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1870. Στὶς ἀρχὲς τοῦ 1890, ξεκίνησε νὰ κατασκευάζει φωνογράφους τόσο γιὰ οἰκιακὴ ὅσο καὶ γιὰ ἐπαγγελματικὴ χρήση. Ἀνέπτυξε ὁτιδήποτε ἀφοροῦσε τὸν φωνογράφο, συμπεριλαμβανομένων τῶν δίσκων γραμμοφώνου, ἐξοπλισμοῦ γιὰ τὴν ἐγγραφὴ δίσκων καὶ ἐξοπλισμοῦ κατασκευῆς δίσκων καὶ σχετικῶν μηχανῶν. Ἡ ἐξέλιξη καὶ βελτίωση τοῦ φωνογράφου ἀποτέλεσε γιὰ τὸν Ἔντισον ἔργο ζωῆς ποὺ δὲν τὸ σταμάτησε μέχρι τὸν θάνατό του.

Παράλληλα, ἄρχισε νὰ ἐργάζεται σὲ μία συσκευὴ ποὺ «κάνει γιὰ τὸ μάτι ὅ,τι ὁ φωνογράφος κάνει γιὰ τὸ αὐτὶ» καὶ ἐπρόκειτο νὰ ἐξελιχθεῖ στὴ σύγχρονη βιομηχανία τοῦ κινηματογράφου. Ὁ Ἔντισον παρουσίασε γιὰ πρώτη φορὰ κινούμενες εἰκόνες τὸ 1891 καὶ ξεκίνησε ἐμπορικὴ παραγωγὴ «ταινιῶν» δύο χρόνια ἀργότερα, μὲ μία παράξενη μηχανὴ γνωστὴ ὡς Black Maria. Ὅπως καὶ μὲ τὸν ἠλεκτρισμὸ καὶ τὸν φωνογράφο προηγουμένως, ἀνέπτυξε ἕνα ὁλοκληρωμένο σύστημα τόσο γιὰ τὴν ἐγγραφὴ ὅσο καὶ γιὰ τὴν προβολὴ τῶν «ταινιῶν». Στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1890, ἡ νέα βιομηχανία εἶχε ριζώσει γιὰ τὰ καλά. Μέχρι τὸ 1918, ὁ χῶρος εἶχε γίνει τόσο ἀνταγωνιστικὸς ποὺ ὁ Ἔντισον ἀναγκάστηκε νὰ ἐγκαταλείψει συνολικὰ τὴν ἐπιχείρηση.

Ἡ ἐπιτυχία τοῦ φωνογράφου καὶ τῶν κινούμενων εἰκόνων στὰ 1890 ἀντιστάθμισαν τὴ μεγαλύτερη ἀποτυχία του ὡς ἐφευρέτης. Ὅλη αὐτὴ τὴ δεκαετία, ὁ Ἔντισον προσπαθοῦσε νὰ βρεῖ καινούργιες μεθόδους ἐξόρυξης μεταλλευμάτων σιδήρου, προκειμένου νὰ ἱκανοποιήσει τὴν ἀκόρεστη ζήτηση τῶν ἐργοστασίων ἐπεξεργασίας χάλυβα. Γιὰ νὰ χρηματοδοτήσει τὴν ἐργασία, πούλησε ὅλες τὶς μετοχές του στὴν General Electric. Παρὰ τὰ δέκα χρόνια δουλειᾶς καὶ τὰ ἑκατομμύρια δολάρια ποὺ ἐπενδύθηκαν στὴν ἔρευνα, ὁ Ἔντισον δὲν κατάφερε ποτὲ νὰ κάνει τὴ διαδικασία ἐμπορικὰ πρακτικὴ καὶ ἔχασε ὅλα τὰ χρήματα ποὺ εἶχε ἐπενδύσει. Αὐτὸ θὰ σήμαινε χρεοκοπία ἂν δὲν ἀσχολοῦνταν μὲ τὸν φωνογράφο καὶ τὶς κινούμενες εἰκόνες. Ὁ Ἔντισον μπῆκε στὸν νέο αἰώνα ἕτοιμος νὰ ἀναλάβει τὶς ἑπόμενες προκλήσεις.

Ἡ νέα πρόκληση ἦταν νὰ ἀναπτύξει μία μπαταρία ποὺ θὰ χρησιμοποιοῦνταν σὲ ἠλεκτρικὰ ὀχήματα. Ὁ Ἔντισον λάτρευε τὰ αὐτοκίνητα καὶ ἦταν κάτοχος ἑνὸς πλήθους ὀχημάτων ποὺ κινοῦνταν μὲ βενζίνη, ἠλεκτρισμὸ καὶ ἀτμό. Πίστευε ὅτι ἡ ἠλεκτρικὴ προώθηση ἦταν ἐμφανῶς ὁ καλύτερος τρόπος κίνησης τῶν αὐτοκινήτων ἀλλὰ συνειδητοποίησε ὅτι οἱ συμβατικὲς μπαταρίες ἦταν ἀκατάλληλες. Ὁ Ἔντισον ξεκίνησε νὰ μελετᾶ τὴ δημιουργία τῆς ἀλκαλικῆς μπαταρίας τὸ 1899. Ἀποδείχθηκε ὅτι ἦταν τὸ πιὸ δύσκολο ἔργο του καὶ ἀφιέρωσε δέκα χρόνια γιὰ νὰ κατασκευάσει μία πρακτικὴ ἀλκαλικὴ μπαταρία. Μέχρι νὰ παρουσιάσει τὸ νέο του ἐπίτευγμα, τὰ βενζινοκίνητα ὀχήματα εἶχαν ἤδη κερδίσει πολὺ ἔδαφος καὶ τὰ ἠλεκτρικὰ αὐτοκίνητα εἶχαν περιοριστεῖ. Ὡστόσο, ἡ ἀλκαλικὴ μπαταρία τοῦ Ἔντισον ἀποδείχτηκε χρήσιμη γιὰ τὴν ἐνεργειακὴ τροφοδότηση φωτεινῶν σηματοδοτῶν, καραβοφάναρων καὶ στὶς λάμπες τῶν μεταλλωρύχων. Ἡ ἀλκαλικὴ μπαταρία ἔγινε ἡ πιὸ προσοδοφόρα ἐφεύρεση τοῦ Ἔντισον καὶ ἄνοιξε τὸν δρόμο γιὰ τὴ σύγχρονη ἀλκαλικὴ μπαταρία.

Μέχρι τὸ 1911, διάφορα ἐργοστάσια εἶχαν χτιστεῖ γύρω ἀπὸ τὸ ἀρχικὸ ἐργαστήριο στὸ Γούεστ Ὄραντζ καὶ τὸ προσωπικὸ εἶχε αὐξηθεῖ σημαντικά. Γιὰ νὰ συντονίσει ἀποτελεσματικὰ τὶς διάφορες ἐπιχειρήσεις του, ὁ Ἔντισον συνένωσε ὅλες τὶς ἑταιρεῖες ποὺ εἶχε ἱδρύσει γιὰ νὰ κάνει τὶς ἐφευρέσεις του στὴν Thomas A. Edison Incorporated, τῆς ὁποίας πρόεδρος ἦταν ὁ ἴδιος. Ἐκείνη τὴ στιγμή, ὁ Ἔντισον εἶχε φτάσει στὴν ἡλικία τῶν 64 καὶ ἄρχισε γιὰ μία ἀκόμη φορὰ νὰ ἀλλάζει τὸν τρόπο ζωῆς του. Ὁ Ἔντισον ἄφησε σὲ ἄλλους τὶς περισσότερες ἀπὸ τὶς καθημερινὲς ἀσχολίες του στὸ ἐργαστήριο καὶ στὰ ἐργοστάσια. Τὸ ἴδιο τὸ ἐργαστήριο περιόρισε τὴν πειραματικὴ δουλειὰ καὶ ἑστίασε στὴ βελτίωση τῶν ἤδη ὑπαρχόντων προϊόντων. Ἂν καὶ ὁ Ἔντισον συνέχισε νὰ κατοχυρώνει πατέντες γιὰ νέες ἐφευρέσεις, οἱ μέρες ποὺ ἀνέπτυσσε ριζοσπαστικὰ προϊόντα καὶ δημιουργοῦσε βιομηχανίες, εἶχαν τελειώσει.

Ἡ τελευταία πειραματικὴ-ἐρευνητικὴ δουλειὰ τοῦ Ἔντισον ἔγινε κατόπιν παρακλήσεως τῶν φίλων του, Χένρι Φὸρντ καὶ Χάρβεϊ Φάιρστοουν, στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1920. Τοῦ ζήτησαν νὰ βρεῖ μία ἐναλλακτικὴ πρώτη ὕλη γιὰ τὰ λάστιχα τῶν αὐτοκινήτων. Τὸ φυσικὸ καουτσοὺκ ἔπρεπε νὰ εἰσάγεται καὶ εἶχε γίνει ἐξαιρετικὰ ἀκριβό. Ὁ Ἔντισον μελέτησε χιλιάδες διαφορετικὰ φυτὰ γιὰ νὰ βρεῖ τὸ κατάλληλο ὑποκατάστατο καὶ κατέληξε σὲ ἕνα εἶδος ἀγριόχορτου τὸ ὁποῖο μποροῦσε νὰ παράγει ἀρκετὸ λάστιχο.

Τὰ τελευταῖα δύο χρόνια, ἡ ὑγεία του ἐπιδεινωνόταν συνεχῶς. Εἶχε ἤδη περάσει τὰ ὀγδόντα καὶ ὑπέφερε ἀπὸ διάφορες παθήσεις. Τὸν Αὔγουστο τοῦ 1931, ὁ Ἔντισον κατέρρευσε στὸ Γκλένμοντ. Τελικὰ ἀπεβίωσε στὶς 18 Ὀκτωβρίου 1931, στὶς 3:21 π.μ.

Πηγή : agiazoni.gr