11/5/12 10:51 μ.μ.
Διαβάζουμε συχνά για νέες έρευνες που υποστηρίζουν ότι το ένα τρόφιμο είναι καλύτερο από ένα άλλο, ή ότι ορισμένα συστατικά κάποιων τροφίμων προσφέρουν σημαντικά οφέλη για την υγεία. Προσθέστε σε αυτά ότι έχουμε ακούσει από τους γονείς μας, και φτάσαμε στο σημείο κάθε φορά που καθόμαστε να φάμε να αναρωτιόμαστε τι ισχύει πραγματικά σχετικά με τα τρόφιμα και την διατροφή, και τι είναι μύθος. Παρακάτω παραθέτουμε τους πιο σημαντικούς μύθους, σύμφωνα με τις απόψεις των διατροφολόγων.
Μύθος 1: Μην χρησιμοποιείτε ξύλινες επιφάνειες, πάνω στις οποίες κόβετε κρέας.
Ο κανόνας αυτός προέκυψε από την αντίληψη ότι χρησιμοποιώντας μια ξύλινη επιφάνεια κοπής, το μαχαίρι θα δημιουργήσει μικρές χαραγματιές, μέσα στις οποίες θα εισχωρήσουν μικρόβια. Η προτεινόμενη λύση είναι η χρήση πλαστικών επιφανειών κοπής, οι οποίες απολυμαίνονται πιο εύκολα.
Μεγάλη έρευνα που έγινε από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (Davis, by Dean O. Cliver, Ph.D of the UC-Davis Food Safety Laboratory) αμφισβητεί την παραπάνω άποψη. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει αντιβακτηριδιακό όφελος από τη χρήση ενός πλαστικού πάγκου κοπής σε σχέση με ένα ξύλινο.
Διαπίστωσαν ότι ακόμη και αν ρίξουν βακτήρια σε μια ξύλινη επιφάνεια κοπής, οι φυσικές ιδιότητες του ξύλου θα αναγκάσουν τα βακτήρια να εισχωρήσουν μέσα από το πρώτο επίπεδο του ξύλου και να εγκατασταθούν στο εσωτερικό του, από όπου είναι πολύ δύσκολο να ξαναβγούν έξω. Παρά το γεγονός ότι τα βακτήρια που είχαν εξαφανιστεί από την επιφάνεια του ξύλου, βρέθηκαν ζωντανά στο εσωτερικό του μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, εντούτοις είδαν ότι δεν πολλαπλασιάζονται, και σταδιακά πεθαίνουν.
Μάλιστα ανάμεσα σε δύο μολυσμένες επιφάνειες, μία πλαστική και μία ξύλινη, που και οι δύο είχαν πλυθεί με τα χέρια, βρήκαν ότι η πλαστική επιφάνεια είχε περισσότερα μικρόβια.
Επίσης μύθος είναι ότι προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία οι πλαστικές επιφάνειες με ειδικές αντιβακτηριδιακές προσθήκες.
Μύθος 2: Η προσθήκη αλατιού αλλάζει το σημείο βρασμού του νερού, και το φαγητό μαγειρεύεται ταχύτερα.
Είναι ένας από τους μύθους που αντέχει στον χρόνο. Όμως ακόμα και ένας πρωτοετής φοιτητής του Χημικού θα μπορούσε να σας δείξει πόσο λίγο αλλάζει το σημείο βρασμού όταν προσθέτουμε αλάτι σε μια κατσαρόλα με βραστό νερό.
Για να αλλάξει το σημείο βρασμού του νερού σε τέτοιο βαθμό που να είναι άξιος λόγου, θα πρέπει να προσθέσουμε τόσο πολύ αλάτι (και να διαλυθεί εντελώς) ώστε τελικά να προκύψει αλμυρό νερό που θα είναι σχεδόν μη βρώσιμο. Στην πραγματικότητα, το ποσό του αλατιού που προσθέτετε, αλλάζει το σημείο βρασμού του νερού κατά ελάχιστα δέκατα βαθμού Κελσίου.
Έτσι, ενώ από άποψη χημείας είναι σωστό ότι αλλάζει το σημείο βρασμού, δεν ισχύει όσο αφορά την μαγειρική γιατί η αλλαγή στο σημείο βρασμού δεν είναι σημαντική. Βέβαια κάνει το φαγητό πιο νόστιμο …
Μύθος 3: Είναι πάντα καλύτερες οι τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους. Όμως, είναι πιο σημαντικό να ελέγξτε ποια είδη λιπαρών περιέχονται σε κάποιο τρόφιμο, από το να βιαστείτε να αγοράσετε το προϊόν που αναγράφει στην ετικέτα του ότι είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Στην πραγματικότητα, πολλά προϊόντα που έχουν “λίγα λιπαρά”, έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε καλά λιπαρά, ή χρησιμοποιούν υποκατάστατα και άλλα συστατικά όπως σάκχαρα και νάτριο που δεν είναι καλά για την διατροφή και την δίαιτα σας.
Χωρίς τα αναγκαία λιπαρά, το ανθρώπινο σώμα δεν είναι σε θέση να απορροφήσει ένα μεγάλο ποσοστό των αναγκαίων θρεπτικών συστατικών. Επιπρόσθετα, η στέρηση του οργανισμού από τα αναγκαία λιπαρά εμποδίζει την σωστή λειτουργία των νευροδιαβιβαστών. Η σωστή ποσότητα λιπαρών μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους και τη διαχείριση της χοληστερόλης. Επίσης, είναι ευεργετική για την σωστή λειτουργία των αγγείων και της καρδιάς.
Προτεραιότητα έχουν τα μονοακόρεστα λιπαρά (αβοκάντο, ελιές, τα αμύγδαλα, φυστίκια) και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (ορισμένοι ξηροί καρποί όπως καρύδια και αμύγδαλα, σόγια, άγρια χόρτα π.χ. γλιστρίδα και αντράκλα, λιπαρά ψάρια όπως σολομός, σαρδέλες, γαύρος και σκουμπρί).Η μαύρη σοκολάτα (80% ή περισσότερο κακάο ) προσφέρει επίσης υγιεινά λιπαρά οξέα.
Υπάρχουν τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες (όπως το άσπρο αλεύρι), οι οποίες συνδέονται με αυξημένα ποσοστά καρδιακών παθήσεων.
Μύθος 4: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι ότι καλύτερο για υγιή οστά.
Πάρα πολλοί άνθρωποι συγχέουν τα «γαλακτοκομικά προϊόντα» με «το ασβέστιο», και υποθέτουν ότι είναι το ίδιο πράγμα. Πράγματι τα γαλακτοκομικά περιέχουν ασβέστιο, όμως το ίδιο συμβαίνει και με άλλες τροφές όπως είναι οι παστές σαρδέλλες σε λάδι και οι ξηροί καρποί (κυρίως τα ξερά σύκα).
Επιπρόσθετα, για την υγεία των οστών δεν αρκεί το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Η βιταμίνη Κ (λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, λάχανα Βρυξελλών, μερικά φρούτα όπως αβοκάντο και τα ακτινίδια) είναι επίσης σημαντική για την υγεία των οστών. Το ίδιο ισχύει και για το μαγνήσιο (το βρίσκουμε σε τροφές όπως τα αμύγδαλα, το πλιγούρι βρώμης, οι πατάτες).
Μύθος 5: Πρέπει απαραίτητα να πίνουμε 8 ποτήρια νερό κάθε μέρα.
Αυτός ο μύθος ξεκίνησε από κάποιους γιατρούς που επιχείρησαν να κάνουν εκστρατεία κατά των αναψυκτικών και των ζαχαρούχων ποτών. Ο στόχος τους ήταν σωστός , αλλά η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει ενιαίος κανόνας για το πόσο νερό πρέπει να πίνει ο κάθε άνθρωπος σε μια δεδομένη ημέρα.
Η σωστή ενυδάτωση του οργανισμού είναι απαραίτητη για ότι σχετίζεται με το σώμα μας και τον εγκέφαλο μας. Ωστόσο, 8 ποτήρια την ημέρα, δεν αποτελεί κανόνα και δεν ισχύει για όλους. Ενώ είναι πολύ σημαντικό η καλή ενυδάτωση, δεν είναι λογικό να επιμένουμε σε ένα αυθαίρετο κανόνα. Υπάρχουν ημέρες όπου το σώμα και το μυαλό μας απαιτούν λιγότερο ή περισσότερο νερό.
Το νερό είναι στη διάθεσή μας μέσα από όλα τα υγρά, τα φρούτα και τα λαχανικά. Η ένδειξη της καλής ενυδάτωσης είναι το πολύ ανοιχτό κίτρινο χρώμα των ούρων.
Μύθος 6: Η κατανάλωση αυγών θα εκτινάξει τη χοληστερίνη σας.
Εξαλείφοντας τα αυγά από τη διατροφή σας, επειδή έχετε πρόβλημα με τη χοληστερίνη, δεν θα πετύχετε τίποτα σημαντικό. Μάλιστα, αυτό μπορεί και να είναι επιβλαβές για την υγεία σας, αφού στερείτε τον οργανισμό σας από τα οφέλη που έχουν τα αυγά (13 βιταμίνες).
Η Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και η Κλινική Mayo, συστήνουν να μην αποφεύγουμε τα αυγά (μέχρι ένα αυγό την ημέρα, εφόσον δεν καταναλώνουμε άλλες τροφές με πολλά λιπαρά). Όμως έχουν μια πιο συντηρητική άποψη για το συγκεκριμένο θέμα. Προτείνουν να καταναλώνουμε τα ασπράδια και όχι τους κρόκους από τα αυγά. Πάντως όπως αναφέρουν, μπορεί οι κρόκοι να έχουν πολλή χοληστερίνη, εντούτοις πολύ λίγη περνάει στο αίμα μας (και αυτό διαφέρει σε κάθε άτομο).
Μύθος 7: Το κρασί είναι ωφέλιμο για την υγεία μας, ενώ η μπύρα και τα οινοπνευματώδη ποτά δεν είναι.
Πολλές μελέτες αναφέρουν τα οφέλη του κρασιού για την υγεία. Όμως είναι κοινώς αποδεκτό, ότι εκτός από τα αντιοξειδωτικά του κρασιού, και οι αλκοόλες, όταν καταναλώνονται σε μέτριες δόσεις, αυξάνουν τα επίπεδα της HDL (“καλής χοληστερόλης”). Η HDL προστατεύει την καρδιά και απομακρύνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού και εμφράγματος.
Ένα ποτήρι κρασί ή μια-δυο μπύρες μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά την υγεία μας, όταν συνδυάζονται με καλή διατροφή και γυμναστική. Βέβαια, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν πίνουμε αλκοολούχα ποτά, και να μην ξεχνάμε ότι έχουν θερμίδες…
Μύθος 8: Μην τρώτε αργά το βράδυ.
Ο μύθος αυτός οφείλεται σε επιστημονική παρανόηση για το πώς λειτουργεί η πέψη. Αναφέρει ότι αν φάμε πολύ αργά και πάμε για ύπνο με γεμάτο στομάχι, δεν θα “κάψουμε” τις θερμίδες που καταναλώσαμε, και θα μετατραπούν όλες σε λίπος.
Πράγματι, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται όταν κοιμόμαστε, όμως δεν σταματά. Ακόμα και με γεμάτο στομάχι αν κοιμηθούμε, η χώνεψη θα προχωρήσει, έστω και με πιο αργό ρυθμό.
Δεν έχει σημασία η ώρα της ημέρας που τρώμε. Αυτό που έχει σημασία είναι τι και πόσο τρώμε, καθώς και πόσο φυσική δραστηριότητα έχουμε κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας. Αυτά καθορίζουν αν θα κερδίσουμε, χάσουμε, ή διατηρήσουμε το βάρος σας. Οπότε αν θέλουμε να φάμε πριν τον ύπνο, θα πρέπει πρώτα να σκεφτούμε πόσες θερμίδες έχουμε φάει όλη την ημέρα.
Μύθος 9: Υπάρχουν τροφές που βοηθούν να χάσετε βάρος.
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν τροφές με αρνητικές θερμίδες.
Θα έχετε ακούσει ότι τρώγοντας κάποια τρόφιμα θα χάσετε βάρος, επειδή είναι δύσκολο να τα χωνέψετε. Μεταγλωττισμένες τροφές με “αρνητικές θερμίδες”, εσπεριδοειδή και σέλινο, είναι πολύ της μόδας στις δίαιτες τα τελευταία χρόνια.
Όμως δεν είναι αλήθεια. Οι θερμίδες που καίει το σώμα μας για την λειτουργία της πέψης είναι αμελητέες σε σύγκριση με τις θερμίδες που έχουν τα ίδια τα τρόφιμα. Παρά το γεγονός ότι το μάσημα του σέλινου μπορεί να φαίνεται σαν μια έντονη δραστηριότητα, εντούτοις καίει περίπου την ίδια ποσότητα θερμίδων με το να παρακολουθείτε το γρασίδι να μεγαλώνει.
Μύθος 10: Τα υγρά δεν έχουν θερμίδες.
Όταν λογαριάζετε τις θερμίδες στο τέλος ενός γεύματος ή στο τέλος της ημέρας, λαμβάνετε υπόψιν στους υπολογισμούς σας ότι ήπιατε; Προσθέτετε το αναψυκτικό, τον γλυκό καφέ, την μπύρα ή το κοκτέιλ;
Πολλά υγρά που καταναλώνουμε, επιβαρύνουν περισσότερο από ότι φανταζόμαστε. Για παράδειγμα, αν πίνετε ένα αναψυκτικό σόδα κάθε μέρα, αυτό αντιστοιχεί στις θερμίδες ενός φρούτου και μιας φέτας του τοστ, δηλαδή περίπου 150 θερμίδες. Ένα smoothie μπορεί να προσθέσει 500 έως 1.000 θερμίδες παρά τις καλές ουσίες που περιέχει.
Απ’ ότι φαίνεται, ο εγκέφαλος δεν καταγράφει τις θερμίδες των υγρών, με τόση ακρίβεια που καταγράφει τις θερμίδες των στέρεων τροφίμων. Γι’ αυτό καλύτερα να επιλέγουμε να πίνουμε περισσότερο νερό και υγρά που έχουν ελάχιστες θερμίδες.
Μύθος 11: Παρακάμπτοντας κάποιο γεύμα θα επιβραδυνθεί ο μεταβολισμός.
Λέγεται ότι η παράλειψη ενός γεύματος θα οδηγήσει το σώμα να εισέλθει σε κατάσταση ‘πείνας’ και θα επιφέρει υπερκατανάλωση τροφής την επόμενη μέρα.
Η παράλειψη ενός γεύματος δεν αλλάζει σημαντικά τον μεταβολισμό. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, απαιτούνται είτε περίπου 2 με 3 εβδομάδες συνεχής διατροφής με λιγότερες θερμίδες από τις απαιτούμενες, είτε 24 ώρες χωρίς καθόλου φαγητό.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να παραλείπετε γεύματα. Όταν το κάνετε, το σάκχαρο στο αίμα σας πέφτει, κάτι που οδηγεί σε αυξημένη πείνα. Όταν θα καθίστε για το επόμενο γεύμα σας, το σώμα σας θα σας στείλει μηνύματα ότι είστε πιο πεινασμένοι από ό, τι συμβαίνει στην πραγματικότητα, και είναι πολύ πιθανό να φάτε περισσότερο από το αναγκαίο.
Μύθος 12: Επιλέξτε φαγητά πλούσια σε πρωτεΐνες για να κερδίσετε μυϊκή μάζα.
Αυτός ο μύθος κυκλοφορεί εδώ και πολύ καιρό, κυρίως μεταξύ ανθρώπων που ασχολούνται με το bodybuilding. Όμως υπάρχει ένα εξαιρετικό άρθρο στο Bodybuilding.com εξηγώντας ότι ενώ η πρωτεΐνη είναι συστατικό που απαιτείται για κάθε υγιεινή διατροφή, δίνεται υπερβολικά μεγάλη έμφαση όταν πρόκειται για την αύξηση των μυών. Στην πραγματικότητα, η Αμερικανική Ένωση Διαιτολόγων και η FDA έχει ορίσει κατευθυντήριες γραμμές για την κατάλληλη διατροφή που συμβάλλει στην αύξηση των μυών. Προτείνουν η πρόσληψη των πρωτεϊνών να μην υπερβαίνει τα 1,7 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους.
Ακόμη χειρότερα, πάρα πολλές πρωτεΐνες στη διατροφή μπορούν να οδηγήσουν σε άλλα προβλήματα υγείας. Όλες οι έρευνες συμφωνούν ότι η ισορροπημένη διατροφή είναι το κλειδί για την αύξηση της μυϊκής μάζας.
Μύθος 13: Το μαγείρεμα καταστρέφει τις θρεπτικές ουσίες των τροφίμων.
Ορισμένες ουσίες των λαχανικών είναι υδροδιαλυτές και διασπώνται με το μαγείρεμα σε νερό, όπως π.χ. η βιταμίνη C και το φυλλικό οξύ, τα οποία περιέχονται στα πράσινα λαχανικά. Η απώλεια βιταμινών και άλλων πολύτιμων στοιχείων μπορεί να περιοριστεί αν τα λαχανικά βυθίζονται ολόκληρα σε νερό που βράζει και σερβίρονται αμέσως.
Υπάρχουν ωστόσο άλλα θρεπτικά συστατικά τα οποία δεν χάνονται με το μαγείρεμα, όπως το λυκοπένιο στις ντομάτες, το οποίο «ενισχύεται» με τον βρασμό.
Μύθος 14: Τα θαλασσινά και τα σαλιγκάρια έχουν χοληστερόλη και πρέπει να αποφεύγονται.
Τα θαλασσινά, παρ΄ ότι περιέχουν υψηλή χοληστερόλη, έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Ετσι δεν επηρεάζουν τη χοληστερόλη του σώματος.
Μάλιστα τα ω-3 λιπαρά που περιέχουν σε αφθονία ελαττώνουν τις λιποπρωτεΐνες και άρα τον κίνδυνο εμφράγματος. Τρία γεύματα, ψητών ή βραστών, θαλασσινών και ψαριών την εβδομάδα (300-400 γραμμαρίων συνολικά) είναι αρκετά.
Αντιστοίχως και τα σαλιγκάρια έχουν υψηλή διατροφική αξία και είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά, τα οποία είναι ευεργετικά για την καρδιά και τα αγγεία.
Πηγές: TIME, LifeHacker, BodyBuilding.com, ΒΗΜΑ, antikleidi.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου